Feestdag van Schotland
De naamdag van Sint-Andreas is op 30 november. Saint Andrew’s Day (Saunt Andra’s Day / Là Naomh Anndrais) is de nationale dag van Schotland. In Schotland wordt de dag gezien als het begin van de Schotse winterfestivals met o.a. Hogmanay en Bruns Night.
Sint Andreas
Andreas werd geboren in Betsaïda, Galilea. Net als zijn broer Petrus was hij visser van beroep. Er zijn aanwijzingen dat, in het begin van het openbaar optreden van Jezus, Hij in hetzelfde huis in Kapernaüm woonde als Petrus en Andreas.
Andreas was een discipel van Johannes de Doper en werd na diens executie een van de twaalf apostelen van Jezus van Nazareth, net als zijn jongere broer Simon Petrus. Hij is de eerste met naam genoemde apostel. Hij wordt beschouwd als de stichter en eerste bisschop van de Kerk van Byzantium.
De patriarch van Constantinopel wordt beschouwd als de opvolger van Andreas, zoals de bisschop van Rome, d.i. de paus, de opvolger is van Petrus. De patriarch van Constantinopel geldt als de belangrijkste bisschop in de wereldwijde gemeenschap van Orthodoxe Kerken.
Andreas werd in Achaia aan een X-vormig kruis gekruisigd (Andreaskruis). Nadat hij door zeven soldaten zwaar was gegeseld, bonden zij zijn lichaam met koorden aan het kruis om zijn lijden te verlengen. Twee dagen lang, totdat hij stierf, ging hij verder met het prediken tot zijn folteraars.
Andreas zou begraven zijn in de Griekse stad Patras – waar hij nog steeds een bijzondere verering geniet – en 300 jaar na zijn dood zou keizer Constantijn zijn overblijfselen hebben overgebracht naar Constantinopel (Istanbul). Koning Oengus I van de Picten (Vroeg-Kelten van Noord-Schotland) zou in de 8ste eeuw relikwieën van de heilige overgebracht hebben naar een klooster dat hij bouwde in wat nu de stad Saint Andrew is.
Andreas werd vanaf 1000 AD vrij veralgemeend vereerd in Schotland waar hij officiële patroonheilige werd bij de ondertekening van de Declaration of Arbroath (1320). Andreas zou immers koning Oengus II geholpen hebben om een overmacht aan Engelse soldaten te verslaan 30 km ten oosten van Edingburgh. De wolken zouden er zich boven het slagveld samen getrokken hebben in de vorm van een ‘saltire’, het Andreaskruis. De betekenis van de vlag van Schotland is aan deze goddelijke tussenkomst ontleend en vertegenwoordigt Schotland sinds 1385.
Saint Andrew werd een belangrijk middeleeuws pelgrimsoord waar de overblijfselen van Andreas (tand, kniekap, arm en vingerkootje) werden vereerd. Deze relikwieên werden echter vernield tijdens de Schotse Reformatie. In 1870 bracht de aartsbisschop van Amalfi (Italië) nog een stuk van zijn schouderbeen naar Schotland, dat nu bewaard wordt in de Heilige Maria Kathedraal van Edingburgh.
Afbeelding overgenomen uit “ImagiNATION” gepubliceerd door de Europese Vrije Alliantie (EVA) en het Maurits Copieters Centrum, 2014. “Vote Yes” poster for the Scottish independence referendum campaign.